Юрий Савельев: “Телевизордан яңгыраган матур татар сүзләрен истә калдырырга тырышам”

Юрий Савельевның әтисе дә әнисе дә удмуртлар берсе Урыстамак авылыннан булса, икенчесе Николашкинодан. Юрий кечкенә чакта гаилә Баулыда баракта тора. Менә шунда, татар балалары белән уйнап, татар теленә өйрәнә дә инде ул.

– Без өйдә үзебез удмурча сөйләшә идек, хәзер дә шулай, – ди Юрий Савельев. – Ә татар теленә ничек өйрәнгәнемне сизми дә калдым. Шулай тиеш кебек булды ул. Мәктәптә укыганда да татар теленә тартылдым, өйрәнергә тырыштым.

Юрий абый сүзләренчә, ул урамда вата-җимерә русча сөйләшеп, аралашып йөргән кешеләрне аңламый.

– Рәхәтләнеп татарча сөйләшмичә соң, – ди ул. – Мин кибеткә керсәм дә татарча сөйләшәм. Сатучының йөзенә карап татар икәнен белеп алам. Алар да бит татарча сөйләшсәң башка төрле карыйлар, елмаялар, тегесен-монысын тәкъдим итә башлыйлар.

– Мин әле үземне татар телен татарлардан да яхшырак беләм дип уйлыйм, – дип елмая Юрий абый.

Юрий абыйның балалары татар телен белми булып чыкты, алар нишләптер өйрәнергә теләмәделәр, ди ул. Әтиләренең татар телен белүе балаларына мәктәптә укыган чакларында бик ярдәм иткән.

– Балаларга татар теленә үзем тәрҗемә итеп җибәрә идем, күп очракта дөрес була иде, – ди.

Ул гына да түгел, Юрий Савельев сүзләренчә, кечкенә чагыннан ул татар җырчылары пластинкаларын тыңлап үскән. Әле дә Габделфәт Сафин, Халидә Бигичева, Әлфия Афзалова, Илсөя Бәдретдиноваларны яратып тыңлый.

– Егермеләп татарча җыр яздырып алам да шуларны тыңлап йөрим, – ди ул.

Шәһәрне төзекләндерү һәм яшелләндерү оешмасында 25 елдан артык хезмәт куйган, хәзер инде 60 яшьлек татар телле удмурт Юрий абыйны һәркем хөрмәт итә. Аңа “Безнең начальник” дип кенә җибәрәләр.

Шунысын да әйтергә кирәк, Юрий абый чуаш телен дә су кебек эчә. Ә сез нинди телдә күбрәк уйланып йөрисез дигән сорауга, төрлечә була инде дип җавап кайтарды әңгәмәдәшем.

Менә шундый татар телен үз иткән удмурт яши Баулыда.

Айгөл Хөсәенова

Автор фотосурәте