ВИЧ-инфекция авылга барып җитте
- Табибларның ВИЧ-инфекция турында мәгълүматлары җитәрлек түгел. Педиатрлар, дәвалау оешмаларындагы кабул итү бүлекләрендә эшләүчеләр әлеге чир турында күбрәк белсен иде. Шул чагында безне аңларга тырышырлар иде, - ди Үзбәкстаннан килгән кыз.
Кызчык һәм тагын берничә бала Казанда узган «ВИЧ-инфекцияле балаларны дәвалауда заманча чаралар» исемле Халыкара фәнни-гамәли конференциядә катнаштылар. ВИЧ-инфекция йөртүче балаларга бу өлкәдәге бөтен проблемалар да якыннан таныш. Байтагының дуслары, сыйныфташлары аларның шундый диагноз белән яшәвен белмиләр. Ул хакта хәтта якын туганнарына да әйтмиләр. Белә калсалар, барысы да читләшер, кире кагарлар дип борчылалар. Балалар бакчасына, мәктәпкә алырга теләмәсләр дигән курку да бар. Хәер, балаларга да әлеге чир белән авырганын соңрак җиткерәләр. Күпчелек ата-ана моны мөмкин кадәр озаграк яшерен сер итеп сакларга тырыша.
- Психологлар аңлатса, бала бу хәбәрне тынычрак кабул итәр иде, - ди Светлана Изамбаева. Бу ханым да СПИД белән авырый һәм, башкалардан аермалы буларак, ул аны беркемнән дә яшерми. Светлана - ике бала анасы, шөкер, балалары икесе дә сау-сәламәт. Йөккә узуын белүгә, ул бу хакта дәвалаучы табибларына җиткергән. Вирус карындагы балага күчмәсен өчен, махсус препаратлар билгеләгәннәр. Аны схема буенча эчәләр. Баланы тудырганда акушерларның да сак эш итүләре кирәк. ВИЧ-инфекция имезгәндә, балага ана сөте аша да күчә. Шуңа күрә әлеге инфекцияне йөрткән аналарга бала имезү катгый тыела. Кайбер галимнәр ана сөтен бернәрсә алыштыра алмый дип, сөтне пастеризацияләү һәм йогышсызландыру яклы.
Россиядә ВИЧ-инфекция вирусының анадан яңа туган нарасыйга күчү очрагы ел азагына кадәр бөтенләй бетәргә тиеш. Бу фикерне Мәскәүдәге ВИЧ-инфекция чирен дәвалау һәм профилактикалау фәнни-гамәли үзәге җитәкчесе Евгений Воронин авызыннан ишеттек. 2000 нче еллардан ул күрсәткеч 23 процентка кимегән булса, хәзер 3,5 процент тирәсе. Белгеч ассызыклаганча, 2020 елга, гомумән, СПИД белән авыруның яңа очраклары 20 процентка кадәр кимеячәк. Бу - якынча 60 мең очрак дигән сүз.
- Яшәү дәверендә бер авыруны дәвалауның якынча 4-5 миллион сумга төшүен исәпләсәк, сәламәтлек саклау оешмасының күпме акчасы янга калачак, - ди Евгений Воронин. Дәүләт программасы 2016 елга кадәр кабул ителгән. Аның өчен киләсе елга өстәмә 20 миллиард сум акча да каралган.
Дәүләт программасы буенча эш өч этапта башкарылачак: пациентларга даими тест үткәртү, ягъни анализ тапшырту, чир табылган сурәттә, вакытында исәпкә бастыру һәм махсус үзәкләрдә дәвалап тору.
- Берара Санкт-Петербург урамнарында шприцлар өләшүне оештырган идек. Наркоманнар бер үк шприцны берничә кеше кулланып, чир таратып йөрмәсен өчен эшләнде бу гамәл. Моның белән генә вирусны киметеп булмаячагын аңладык, комплекслы чаралар кирәк, - ди Мәскәү белгече.
ВИЧ-инфекция наркоманнар чире генә булудан күптән туктады. Сораштырулар күрсәткәнчә, чир күбрәк җенси юл белән күчә. Россиянең башка төбәкләрендәге кебек, Татарстанда да шул ук хәл күзәтелә. СПИДка каршы көрәш һәм профилактика үзәге җитәкчесе Нияз Галиуллин әйтүенчә, бүген ВИЧны җенси юл белән йоктыручылар республика районнарында һәм авылларында да шактый. Һәр төрле яман гадәт иң әүвәл шәһәр җирлегендә башлана һәм аның, иртәме- соңмы, авылларга барып җитәсен көт тә тор. Белгечләр моны авылларда саклану чарасын күрә белмәүләре белән дә аңлата. Авыл кешесе медицина оешмасында да сирәк күренә. Иң аянычы: тотнаксыз җенси тормыш алып баручы үзенең йогышлы чир белән авыруын белгәнче, аны әллә ничә кешегә йоктырырга мөмкин. Уйлап түгел, уйнап кына башкарылган гамәл аркасында, гаилә, бичара балалар гомер буе җәфа чигә.
Роспотребнадзорның Татарстандагы идарәсеннән алынган соңгы мәгълүматлар буенча, 29 октябрьдән 4 ноябрьгә кадәр республикада 22 ВИЧ-инфекция очрагы теркәлгән. Аерым алганда, Казанда - 9 кешедә, Чаллыда - 5, Әлмәт, Азнакай, Әлки, Бөгелмә, Лениногорск, Тукай районнарында берәр кешедә табылган. Республика СПИД-үзәк белгечләрендә ВИЧ-инфекция белән авыручы 18 мең 612 кеше исәптә тора. ВИЧ-инфекцияле аналардан 2 мең 450 бала туган, аларның 95енә әнисе чире йоккан. Әлеге чир яңа туган нарасыйда минуты-сәгатендә беленмәскә дә мөмкин. Төгәл диагноз ел ярымнан соң гына куела.
зорның Татарстандагы идарәсеннән алынган соңгы мәгълүматлар буенча, 29 октябрьдән 4 ноябрьгә кадәр республикада 22 ВИЧ-инфекция очрагы теркәлгән. Аерым алганда, Казанда - 9 кешедә, Чаллыда - 5, Әлмәт, Азнакай, Әлки, Бөгелмә, Лениногорск, Тукай районнарында берәр кешедә табылган. Республика СПИД-үзәк белгечләрендә ВИЧ-инфекция белән авыручы 18 мең 612 кеше исәптә тора. ВИЧ-инфекцияле аналардан 2 мең 450 бала туган, аларның 95енә әнисе чире йоккан. Әлеге чир яңа туган нарасыйда минуты-сәгатендә беленмәскә дә мөмкин. Төгәл диагноз ел ярымнан соң гына куела.
Чыганак: vatantat.ru
Фото: pandasearch.ru
Следите за самым важным и интересным в Telegram-каналеТатмедиа
Нет комментариев